کاخ ابیض و توضیحاتی درباره آن
آشنایی با کاخ ابیض
با سلام به همه مسافران عزیز اتوبوس ایرانگردی ،امروز قصد داریم شمارا به مجموعه کاخ گلستان برده و با کاخ ابیض که یکی از کاخهای موجود در مجموعه گلستان است آشنا کنیم
در
اواخر سلطنت ناصرالدین شاه سلطان عبدالحمید پادشاه عثمانی مقداری اثاثیه
عالی و گرانبها از جمله چند دست مبل استیل لوئی شانزدهم و پرده های مخملی و
دو قطعه آینه با قاب و پایه ها و مجسمه های برنزی و مطلای زیبا و چند قطعه
قالی بافت ترکیه برای شاه ایران هدیه فرستاد . چون در آن هنگام تقریبا همه
کاخها و تالارهای سلطنتی از تابلو ها و اثاثیه متعدد پر وآراسته شده و
جائی برای نهادن و نصب هدایای سلطان عثمانی باقی نمانده بود ، از اینرو
ناصرالدین شاه تصمیم گرفت که در گوشه جنوب غربی محوطه گلستان که سابقا محل
کلاه فرنگی یا برج آغا محمد خانی بود ، کاخ جدیدی بنا نموده هدایای سلطان
را در آن جای دهد . با آنکه مسلم است کاخ ابیض در اواخر سلطنت ناصرالدین
شاه ساخته شده ولی تاریخ دقیق بنای آن معلوم نیست و لی با توجه به نوشته ای
بر روی یکی از کاشی های نصب شده در عمارت : " حسب الامر جناب جلالتماب
آقای امین الملک دام اقباله عمل جان نثاران مهدی و صادق کاشی 1308 " می
توان گمان برد که تاریخ بنای خود کاخ نیز در همین سالها بوده است .
دکتر
فووریه طبیب مخصوص که در فاصله سالهای 1306 و 1309 ه.ق در ایران بود در
کتاب خود با آوردن مطلب : " و عمارتی که بتازگی بسبک معماری عهد لوئی
شانزدهم در سمت مغرب ساخته شده است " ، تا حدی این موضوع را تائید می کند .
گفته اند که نقشه کاخ جدید را خود ناصرالدین شاه کشیده و ابعاد تالار بزرگ آنرا مطابق عرض و طول بزرگترین قالی سلطان قرار داده است .
بهرحال
چون ساختن بنای آن بانجام رسید به علت سفیدی رنگ نمای ساختمان که به شیوه
بناهای قرن هیجدهم اروپا گچبری و نماسازی شده و پله ها و ازارهای سرسرای
کاخ نیز از مرمر سفید و رگه دار بود " قصر ابیض " نامیده شد .
پس از
اتمام بنا ناصرالدین شاه دستور داد قالی بزرگ سلطان عثمانی را در تالار
روبروی هم نصب کردند و ضمنا مقداری از تابلوهای رنگ و روغنی بزرگ از صورت
پادشاهان و ملکه های کشور های مختلف اروپا را که در سفرهای فرنگستان بعنوان
یادگار بشاه ایران داده یا بعدا فرستاده بودند در تالار مذکور جابجا نصب
کردند و بدین گونه تالاری با شکوه و در خور پذیرائی پادشاهان بوجود آمد و
آنرا " تالار عبدالحمید " نام گذاری کردند .
کاخ ابیض از همان ابتدای
بنای خود به محل اشتغال صدر اعظم ها اختصاص یافت و رئیس الوزراءها و نخست
وزیرهای دولت های بعد نیز مقر حکومت خودشان را در همین کاخ قرار دادند و
جلسات هیئت وزراء نیز در تالار " سلطان عبدالحمید " تشکیل می یافت .
در
حدود سال 1332ه.ش که نخست وزیری از این مکان به خیابان کاخ منتقل شد کاخ
ابیض در اختیار هنرهای زیبای کشور قرار گرفت و تعمیرات مختصری در آن بعمل
آمده بمحل تشکیل نمایشگاه های موقتی و مرکز فعالیتهای اداره کل موزه ها و
فرهنگ عامه اختصاص داده شد . از جمله نمایشگاه هایی که سال 1336 در این موزه برگزار گردید. نخستین نمایشگاه پوشاک زنان ایران بود. بعد از
تشکیل وزارت فرهنگ و هنر و انتقال اداره فوق بمحل جدید خود و همزمان با
تاجگذاری پهلوی دوم در سال 1346 ه.ش در وضع نمای غربی و اتاق های طبقات
پائین کاخ مطابق با شیوه اصلی بنا تغییرات و تعمیرات عمده ئی انجام گرفت و
از انهدام و ویرانی آن که بعلت رطوبت و کهنگی ساختمان پیش آمده بود به کلی
جلوگیری گردید . و در سال 1347 ه.ش ببه موزه مردم شناسی اختصاص یافت.
موزه مردم شناسی یکی از قدیمی ترین و غنی ترین موزه های مردم شناسی در سطح کشور است.این موزه در دو طبقه و از بخشهای متنوعی تشکیل می شود. طبقه هم کف شامل بخش اداری و تالارهای نمایش است.در طبقه دوم علاوه بر پوشاک مناطق مختلف ایران، پوشش مردان و زنان قاجار و موارد دیگر در معرض تماشای بازدیدکنندگان می باشند.
